Value stream mapping is een lean-techniek waarmee je alle stappen in een proces visueel in kaart brengt om verspillingen te identificeren. Het helpt organisaties om processen efficiënter te maken door de waarde voor de klant centraal te stellen.
Value Stream Mapping is een methode om processtappen, informatie- en materiaalstromen binnen een waardestroom te visualiseren. Een waardestroom is een ander woord voor proces of een verzameling van activiteiten die nodig zijn om een bepaald product of een dienst te leveren. Denk hierbij aan de verschillende stappen die nodig zijn om een vrachtwagen te produceren, een vergunning te verlenen of een patiënt te helpen in de zorg. Een value stream map geeft goed weer hoe een proces of waardestroom eruit ziet en waar mogelijkheden zijn tot (grote) verbeteringen. Value Stream Mapping is dan ook een zeer belangrijke Lean techniek en wordt overal op de wereld toegepast bij het verbeteren van een bestaand proces of het ontwerpen van een nieuw proces.
Dat snelheid, output en kwaliteit van een proces zijn het gevolg van alle stappen of activiteiten in dat zelfde proces. De samenhang van deze activiteiten of processtappen is vaak van groot belang voor het wel of niet goed functioneren van een proces. Value Stream Mapping is de manier om keten- of afdelingsoverstijgend naar processen te kijken. Door met alle relevante spelers gezamenlijk het end-to-end proces (van klant tot klant) in kaart te brengen worden pijnpunten en verbetermogelijkheden snel zichtbaar. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de wijze waarop materiaal of informatie wordt overgedragen aan de volgende stap. Ook wachttijden in het proces worden vaak snel inzichtelijk doordat de value stream map inzicht geeft in buffers en voorraden of verschillende cycle-tijden van een processtap.
Zoals gezegd wordt binnen de Lean wereld veel gebruik gemaakt van Value Stream Mapping. In veel gevallen wordt zowel de huidige- als de wenselijke situatie inzichtelijk gemaakt. Groot voordeel hier van is dat snel inzichtelijk wordt welke veranderingen moeten worden doorgevoerd. De mate van diepgang van een Value Stream Map is zeer verschillend. Afhankelijk van het doel en het type proces kan worden gekozen voor zeer gedetailleerd en uitgebreid of simpel en beperkt. Op basis van behoefte kan je onder anderen de volgende elementen toevoegen: processtappen, processpelers, bewerkingstijden, doorlooptijden, onderhanden werk, cyclustijden, beschikbare capaciteit, systemen, informatiedragers, benodigde machines, etc.
Het is van groot belang bij het creëren van een overzichtelijk en gezamenlijk beeld van de waardeketen dat de Value Stream Mapping in een visuele vorm plaatsvindt. In de Lean wereld wordt er bijvoorbeeld veel gebruikt gemaakt van een brown paper. Bij Indus gebruiken we de achterkant van een behangrol. Door post-it’s of A5’jes te gebruiken kan je op een visuele manier samen de value stream maken. Doe je het liever digitaal dan kan je bijvoorbeeld gebruik maken van een tool als Miro.
Value Steam Mapping is de tool voor het creëren van inzicht en huidige en toekomstige waardeketens of processen. Het geeft snel inzicht in problemen en kansen op het gebied van doorlooptijd, output en kwaliteit in end-2-end processen en is vaak het startpunt van procesoptimalisatie. Kortom, een echte must-do in een Lean project!
